โครงการพัฒนาป่าไม้อันเนื่องมาจากพระราชดำริ สวนป่าสิริกิติ์

แผนงานโครงการ

#	ชื่อแผนงานโครงการ	ประจำปี	ความคืบหน้า
ยังไม่มีรายการในขณะนี้.

การใช้งบประมาณ

ความคืบหน้าโดยรวม

ที่ตั้ง

ความเป็นมา:

ลุ่มน้ำแจ่มเป็นลุ่มน้ำสาขาที่สำคัญของลุ่มน้ำปิง ซึ่งเป็นลุ่มน้ำหลักของภาคเหนือตอนบน ลุ่มน้ำ แม่แจ่มมีพื้นที่ประมาณ 3,637 ตารางกิโลเมตร พื้นที่ส่วนใหญ่มีสภาพเป็นภูเขาสูงชันปกคลุมไปด้วยสังคมพืชป่าไม้ชนิดต่างๆ ประมาณ 90% นอกนั้นเป็นที่ราบเชิงเขา ประมาณ 6.70 % และเป็นที่ราบลุ่ม 3.30% มีลำน้ำแม่แจ่มเป็นแหล่งน้ำสำคัญ บริเวณต้นน้ำอยู่ด้านทิศเหนือสุดของพื้นที่ ในเขตพื้นที่ตำบลวัดจันทร์ ไหลผ่านบริเวณส่วนกลางของพื้นที่อำเภอแม่แจ่มยาวประมาณ 135 กิโลเมตร และไหลลงสู่แม่น้ำปิงที่บ้าน สบแจ่มอีกรวม 26 สาย สำหรับในส่วนพื้นที่ราบลุ่มนั้น พบว่าพื้นที่ราบลุ่มบริเวณสองฝั่งริมน้ำแม่แจ่มใกล้ที่ว่าการอำเภอ มีพื้นที่ที่มากที่สุดประมาณ 47 % ของพื้นที่ราบลุ่มทั้งหมด ซึ่งสภาพเหมาะแก่การเพาะปลูก นอกนั้นเป็นที่ราบลุ่มขนาดเล็กกระจายอยู่ตามหุบเขาทั่วไป

ปีพุทธศักราช 2525 จากการที่สมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้มีการสำรวจสภาพป่าบริเวณบ้านโม่งหลวงและบ้านโม่งน้อยหมู่ที่ 10 ตำบลท่าผา อำเภอแม่แจ่ม จังหวัดเชียงใหม่ (ปัจจุบัน หมู่ที่ 6 ตำบลกองแขก อำเภอแม่แจ่ม จังหวัดเชียงใหม่) ซึ่งพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงกำหนดขอบเขตในแผนที่พระราชทานให้ ซึ่งพบว่ามีสภาพป่าที่น่าสงวนไว้เป็นแหล่งต้นน้ำลำธาร แต่เนื่องจากมีราษฎรอาศัยอยู่จึงทรงให้มีการดำเนินงานปรับปรุงพื้นที่ดังกล่าว เพื่อให้เป็นแหล่งต้นน้ำลำธารและพัฒนาคุณภาพชีวิตของราษฎรในพื้นที่ให้มีความเป็นอยู่ที่ดีขึ้น โดยให้กรมป่าไม้เป็นหน่วยงานหลักและมีส่วนราชการอื่นๆ ซึ่งได้แก่ กรมพัฒนาที่ดิน กรมปศุสัตว์ และกรมส่งเสริมการเกษตร เข้ามาช่วยปฏิบัติงานเพื่อให้การพัฒนาเป็นไปอย่างรวดเร็ว ในส่วนของการดำเนินงานของกรมป่าไม้นั้นได้มอบหมายให้ฝ่ายป้องกันรักษาป่า สำนักงานป่าไม้เขตเชียงใหม่ ทำหน้าที่ดูแลป้องกันรักษาป่า และส่วนอนุรักษ์ต้นน้ำ กรมป่าไม้ ดำเนินการปลูกป่าเพื่อฟื้นฟูต้นน้ำลำธาร แต่เนื่องจากราษฎรในพื้นที่ยังมีความยากจนขาดแคลนพื้นที่ทำกินอีกทั้งยังขาดพืชพรรณที่เหมาะสมและขาดแคลนแหล่งน้ำในการเพาะปลูก ดังนั้น เพื่อให้ราษฎรหยุดยั้งการทำลายป่าและหันกลับมาอนุรักษ์ทรัพยากรป่าไม้ ส่วนอนุรักษ์ต้นน้ำ กรมป่าไม้ได้น้อมรับนโยบายและเข้าปฏิบัติงานในพื้นที่โดยอาศัยแนวพระราชเสาวนีย์ของสมเด็จพระนางเจ้าฯพระบรมราชินีนาถ ในโครงการป่ารักน้ำ โดยให้ "คนอยู่คู่กับป่า” ด้วยการส่งเสริมให้ราษฎรมีความรู้ ความเข้าใจ ในเรื่องของป่าไม้ที่เป็นแหล่งต้นน้ำลำธาร ให้แนวทางที่จะเพาะปลูกทำกินได้โดยไม่ต้องบุกรุกทำลายป่า ปลูกสร้างจิตสำนึก และสนับสนุนให้ราษฎรในพื้นที่ให้เกิดความรู้สึกหวงแหนในทรัพยากรป่าไม้และพร้อมที่จะเป็นกำลังสำคัญในการอนุรักษ์ป่าไม้ไว้สืบไป โดยได้รับพระราชทานนามว่า "สวนป่าสิริกิติ์”ตามหนังสือสำนักราชเลขาธิการ ที่ รล 0004/1611 ลงวันที่ 18 มีนาคม 2525 จากการดำเนินงานตามแนวพระราชดำริปรากฏว่า ราษฎรในพื้นที่โครงการมีความเข้าใจในด้านต่างๆ โดยราษฎรมีส่วนร่วม ซึ่งในที่สุดราษฎรก็จะสามารถพึ่งตนเองได้และอาศัยอยู่คู่กับป่าได้อย่างเกื้อกูล ก่อให้เกิดแนวทางที่จะนำไปสู่การแก้ไขปัญหาการทำลายทรัพยากรป่าไม้อย่างแท้จริง

ที่ตั้งโครงการและข้อมูลพื้นฐาน:

ตำบลกองแขก อำเภอแม่แจ่ม จังหวัดเชียงใหม่

วัตถุประสงค์ของโครงการ:

1 เพื่อดำเนินการพัฒนาป่าไม้ตามแนวพระราชดำริให้คนอยู่คู่กับป่าไม้ โดยชุมชนมีส่วนร่วมในการอนุรักษ์และพัฒนาทรัพยากรป่าไม้
2 เมื่อวางแผนการพัฒนาและใช้ประโยชน์ที่ดินในพื้นที่ป่าไม้ โดยให้ชุมชนและหน่วยงานที่เกี่ยวข้องเข้าไปดำเนินการพัฒนาอย่างเป็นระบบโดยไม่ทำลายทรัพยากรธรรมชาติ
3 เมื่อเสริมสร้างแนวคิด ในการอนุรักษ์ป่าไม้ โดยชุมชนและสนับสนุนกลุ่มอนุรักษ์ต่างๆ ให้เป็นแกนนำในการพัฒนาพื้นที่ป่าไม้
4 เพื่อประสานงานให้เกิดความร่วมมือระหว่างหน่วยงานต่างๆ ที่เกี่ยวข้องให้เข้ากันอย่างเป็นระบบ
5 ปลูกฝังแนวทางและความร่วมมือในการดำเนินชีวิตของราษฎรที่อยู่อาศัยในลุ่มน้ำทั้งตอนบนซึ่งเป็นป่าต้นน้ำ และตอนล่างซึ่งได้อาศัยประโยชน์จากแหล่งต้นน้ำลำธารตอนบนให้เกื้อกูลซึ่งกันและกัน โดยมีความเข้าใจในการจัดการลุ่มน้ำ
6 ยกระดับคุณภาพชีวิตประชากรเพื่ออาศัยอยู่ในลุ่มน้ำตามแนวพระราชดำริ

เป้าหมายโครงการ:

1 พื้นที่ป่าไม้เพิ่มขึ้น
2 มีการใช้ประโยชน์ที่ดินอย่างถูกวิธี และมีคุณภาพ
3 ลดพื้นที่การทำไร่เลื่อนลอย
4 ชุมชนเกิดความรักและหวงแหนทรัพยากรธรรมชาติ
5 คนกับป่าอยู่ร่วมกันได้อย่างยั่งยืน

ผลที่คาดว่าจะได้รับ:

ผู้รับผิดชอบ ติดต่อ:

ปรับปรุงล่าสุด:

23 เม.ย. 2561 14:35 น. -